Bizitza luzatzeko errezeta!

Umorea definitzea zaila bada ere, esan daiteke tristurari aurre egiteko eta goibeltasunean irribarre bat marrazteko sendagaia dela. Positibotasunarekin lotzen dugu umorea, aldarte onarekin. Batik bat, honen funtsa errealitatea era komikoan azaltzea delako. Txikitatik tristura eta alaitasuna desberdintzen jakin izan dugu. Lehen negarrarekin batera, geroxeago irribarrea zetorrelako. Beraz, betidanik eraman izan dugun osagarria eta bizipoza sortzen duen komunikazio mota da umorea. 

Esan beharra dago pertsonen araberakoa izaten dela, bakoitzak bere izaerari jarraiki era batera edo bestera transmititzen duelako. Jakina da, lagunartean eginkizun desberdinak betetzen dituzten pertsonak berezi ahal direla: liderra, lotsatia, kirolaria … eta, nola ez, umoretsua! Beti egoten da asko hitz egin eta grazia egiteko berezko gaitasuna duen adiskidea. Afari bateko txisteen iturburua eta asperraldiak gainditzeko giltza bilakatzen dena. Bidaietan alaitasuna egunero egoteaz arduratzen den horietarikoa.

Txisteak, txantxak, imitazioa … teknikarik erabilienak bihurtu dira. Baina asko dira umorea egiteko dauden erak. Ezagunak dira, adibidez, abestien eta aldizkarien bitartez pertsonaia publikoez barre egiteko erabili direnak. Azkenaldian bakarrizketak dira umorea egiteko modurik zabalduenak. Geroz eta jende gehiago animatzen da telebistan zein tabernetan antolatzen diren bakarrizketa guneetara joatera, barre egiteko modurik errazena baita.

Diotenez barrea gizakien eta tximinoen berezko ezaugarria da. Baina, barrea eragitea al da umorearen helburu bakarra? Ez horixe! Funtsean barrea da erreakziorik naturalena, baina denbora pasatzeko, tristura desagerrarazteko eta lagun bat animatzeko ere erabiltzen da, besteak beste.

Umorearen munduan diharduten pertsonaien adibide asko ditugu; Charles Chaplin ospetsutik gaur egungo Wazemank programara, adibidez. Hori bai, askotan umorezkotzat saltzen diguten arren, ez dugu honekiko jarrera onik azaltzen. Gehienetan gustuen araberakoa baita, izan ere, mota askotako umorea dago: gozoa, beltza, maltzurra, berdea …  

Barrea eragiteko helburuarekin egindako txiste batek haserrea piztu dezake momentu batetik bestera. Baina, normalki, umorea egunerokotasunez barre egiteko eta estresa kentzeko erabilgarria da. Gainera, esan ohi da, pertsona umoretsuak luzaroago eta osasuntsuago bizi direla. Sasoi onean egoteko eta gehiago  bizitzeko, beraz, umorea da gakoa! 

Ostikoa

Egia da astelehenetan ezer gutxi egiten dudala. Asteartea biolin klaseak desberdintzen du, derrigor joan beharraren abantaila izango da! Asteazken eta ostiraletan zertxobait lanpetuago nabil, eta ostegunetan irratia lehen eta pintxo potea bigarren geltoki duen trena hartzen dut. Asteburuak, ordea, lagunak – gaupasa - lagunak segidapean pasa ohi ditut. Kontatzen dizuedan bezalaxe dira nire asteak. Aste bat, bi, hiru …  Noizbehinka, aldaketa txikiren bat kenduta noski!

Errepikatzen ditugun akzioek itotzen gaituzten egunerokoan, berdin du hemen edo han egoteak. Berdin berdin nazkatuko gara, hasieran gogoz hasitako gauzekin. Gogoa leuntzen joango baita, ilusioa galtzen … Egun batean hainbesteko desioz oratutako egunak oso urrun geratuko baitira. Orain daukaguna gutxi irudituko zaigu, eta gauza berri bat hasteko desioan egongo gara. Ezinbestean errutinaren morroi bihurtuko gara, eta konturatu gabe gauza txiki horiek ere gure alboan kateatuta geratuko dira.

Baina, esan beharra dut, askotan ahaztu egiten zaidala astelehenean jandako bigarren mandarina lehenengoa baino hobeagoa izan zela; edota bizikleta lotu gabe utzi, eta kaletik zebilen pertsona baten fede ona azalean bizi nuela. Astearteko euri zaparradaren ostean etxetik irten eta baldosa bat zapalduta praka dena bustitzea, asteazken eta ostiralean euskararekin jolasean gustura dantzatzen dudala; edo ostegunetan, pote bat bestearen atzetik edateak dakarzkidan muxu-gorritasunak. Eta nola ez ba, egunero bere irribarrea ikustea!

Gauza potoloek aspertu egiten duten bezala, txikiek barru barrua irabiatzen dute. Onera edo txarrera, errutinari aurre egiteko balio dute. Beraz, ohikotasuna baztertu eta txikitasuna nagusi den egunerokoa bizi behar dugu. Astean zehar errepikatzen diren gauzen inportantzia gutxituz, eta detaile ñimiñoei helduz. Bizitzaren opari txikiek, errutinari ostikoak emateko indarra ematen digutelako. 

Dantza perfektua

Dantzan doaz nire oinak. Dantzan belaunetik beherako ispiluaren erreflexuan. Inoiz antzeman ez dudan dantza melodikoan. Eskaileretan beherako dantza jarraituan. Liluratuta geratu naiz. Aurrean neukana ahaztuta oinetan kontzentratuz. Pausu borobilduak, oinatzen nota leunak …

Biolin klaserako pentsatu behar nituen lau abestiak etorri zaizkit gogora. Momentuan egin beharrekoen zerrenda luzean grabatu dut egitekoa. Etxera heldu bezain pronto abestirik gogokoenen artean lau hautatu eta irakasleak zertarako behar zituen asmatu nahien ibili naiz. Aurreko asteetan eskatu zidana berriz ez errepikatzea desiratzen. Notaz nota abestiak ateratzeko denborarik ez daukadala eskusa, pazientzia gutxi daukadanaren arrazoia estaliz. Onartzen dut, partitura eman eta jotzen gozatzea nahiago dut. Bai. Nahiago abestia segidan disfrutatzea, notaz nota behin eta berriz erratu eta amaieran lau nota segidan jo ahal izateko frustrazioa baino.

Zer nahi dudan galdetzean ez dakidala erantzun badiot ere, badakit ez dudala abesti bakar bat ere atera nahi. Badakit momentu horretan bonoboa izan nahiko nukeela. Estresa, haserrearekin ez amodioarekin baretzeko. Sexua gerra aurrean aukeratu nahiko nuke. Gorputza dantzatuz plazer gorenera iristeko.

Oinak bakarrik doaz eskaileretan behera. Lehenengo melodia aukeratuta dut. Nire oinena. Soilik oinen dantza melodikoa. Soilik sexuak ematen didan dantza perfektua.

Leihoaz beste aldera

Sukaldeko mahaia mugitu dut leiho ertzera, ez feng shui-ak horrela iradoki didalako. Ez, leihotik beste alderako soinuez, pertsonez eta sentsazioaz marraztu nahi izan dudalako orri txuri hau. Sukaldearen xarma nahiko galdua berpiztearen ideiarekin.

Parkea dotore zutitzen da nire aurrean. "Hau nire da!”, entzun da ez oso urrunetik. Umea bizikleta txikiaren jabe dela adierazi nahi izan dio hau lortu nahien dabilen beste umeari. Aitona batek bankuan deskantsatzen du, inguruan dituen pertsonen babesa eta konpainiaren bila. Ez da lotsatzen. Hurbilekoei agurtzea izan da gaurko bere helburua. Ahate ausart batzuk putzuaren ertzera hurbiltzen dira, gosea kenduko dien ogi zatiren bat harrapatzeke. Bikote amoratu bat bide erdian musukatzen da, bakarrik egongo balira bezala. Parkea inguratzen dituzten etxeetako kuskuseroi zer esana amaten. Muxua amaigabea da. Gizon zahar batek panorama ikusita beste bidea hartzea erabaki du, antzinako bere maitasun oroimenak hautsiko direnaren beldur. Etzanda daude beste bi, pasatu berri den astebururen inguruan berriketan.

Muxua amaitu da. Albotik paseatzen pasatu diren bi umeei begira daude orain, irribarretsu. Etorkizunean pentsatu du mutilak, hezurretaraino maiteminduta dagoenaren seinale. Neskari begiratu dio, honek zer edo zer esatera behartuko balio moduan. Badoaz bizikletarekin intimitate bila. Badoaz ere gosez geratu diren ahateak, minutu pare bat barru berriz hurbilduko badira ere. Txakurrak ez dira agertu oraindik, zazpiak direlako agian. Goiz jabeen arratsaldea bitan banatzeko.

Kostatu zaio alde batetik bestera parkea zeharkatzea, nekatuta dirudi. Etxean duen giroa ahazteko aire freskoaz disfrutatzea hoberena zelakoan kalera irten da. Etxera berriz bueltatzean zer gertatuko den beldur. Dirua gastatzea hobby duten bi agertu dira izkina batetik, jiji jaja azken  “Mujer de hoy”  aldizkariaren alean agertzen ziren modelitoak komentatzen. Eserita dagoen eskaleari behera begiratzea baino ez zaio otu ...

Korrika dator beste bat, ingeleseko klaseetara berandu heldu eta klasea hasita dagoenean sartzeak eragiten dion lotsa saihestu nahian. Argia poliki-poliki joaten hasi da. Eraikinen atzetik doa eguzkia, ilargiari lekua utziz. Hotza sukaldean sartzen hasi da ere. Leiho ixtearen ordua heldu dela esaka. Parkea berriz tinko mantentzen da, elegante azken izpien zertzeladekin. Hor jarraitzen du, bertaratu nahi direnei ateak irekiz. Paseatzeko, musukatzeko, deskantsatzeko, distraitzeko … azken finean modu batean edo bestean bizitzeko.

Elementuen kontra

Kongestionaturik nabil. Azken bi egunetan nire kirolik gogokoena kleenex-paketea hartu eta buruan hodeien artean agertzen diren txoriak uxatzea da. Arma boteretsua da buruko hodei trinkoak leuntzeko, eta berriz arnas freskoa hartzeko.

Toxik kartela kopetan zintzilikatuta neukala campusean zehar ibili izan naiz. Espero nituen sei orduak azkar pasa zitezen esperantzarekin. Normalean animo grisek, eguraldi grisa dakartzate. Baina, gaur eguraldiak beste bide bat hartu du. Eguna bero, ni hotz.

Mukizapien paketea zintz egin baino lehen amaitzen ari dela dirudi, bata bestearen atzetik … Zakarrontzian hasita dagoen mendi zuriarekin nahasten diren kafearen plastiko-edalontziei begira geratu naiz. Hara! Urtean 6.000 euroko saria eskaintzen dute. Klase-kideekin komentatu eta inoiz horrelakoak ez direla tokatzen adostu dugu (guri behintzat ez). 

Amesten hasi baino lehen autobuserako bidean murgildu naiz. Klaseko orduak pasata autobuseko siesta zetorrela pentsatzean poztasunak hartu nau. Laster nahia hauts bihurtu da. Busa topera eta bigarrenarekin Bilbora. Hemen igotakoen artetik alboan mari kotorra jarri zait oihuka eta algaraka. Ez zen egongo beste lekurik? Badirudi ezetz. Orain buruan bueltaka neuzkan txorien falta sentitu dut, kotorraren ahots desatsegina  aldentzeko. Ezinezkoa. Gaur elementuen kontra noa. Elementuak 1 - Ane 0. 

 

Bat, bi, hiru ...

Autobuserako bidean ilean nahasturiko zirimiria Campuserainoko kaminoan lagun izan dut. Euriak ekarritako hezetasun hotzak ohearen goxotasuna klaska batean ufatu du. Bitartean kristalaren baporetik beste aldera doazen arbolak ikusi ditut. Bat, bi, hiru … Abiadurak distortsionatzen dituen  arbolak. Bat, bi, hiru … Atzean geratzen diren egunak bezalakoxeak.

Bat-batean udako lehen egunetan hasitako lasterketaren helmuga bistaratu dut. “ERRUTINA” larriz idatzita duen kartela zeharkatzen imajinatu dut neure burua. Oporrak amaitu direla gogoratzean, Inspirazioaz oroitu naiz. Egunak pasa dira honek bisita egin ez didanetik.

Hasieran zekarren haize freskoa gastatzen ari zaiola iruditu zitzaidanean oporretara joateko aholkatu nion. Azken boladan ez zebilelako hasieran bezain fin. Atea eztiki jotzen zuen, ez zetorren gogotsu. Kontaktatuan jartzen saiatu naizen arren, badirudi kanpoan jarraitzen duela. Horrela den bitartean beste batzuk izango ditut ate joka, Logura eta Nagitasuna ez baitira hain errez nekatzen; egunero kristonako kolpeekin datoz. Bat, bi, hiru … 

Noiz grisa kolore?

Iratzargailuak esnatu nau, nagitasuna lo dagoen bitartean eskuineko oinarekin lurra zapaltzearen tradizioa jarraiki altxatu eta irratia piztu dut. Bat batean egun hauetan hain maiz entzuten ari diren hitzek josi naute: eraso kimikoak, erabakiak, berehalako erasoaldiak, “argi berdea”...

Irratiko ahots ezagunari erreparatu bezain laster, jakin izan dut gaurko eguna ere gris kolorekoa izango zela. Grisa zeruan, grisa irratian, grisa egunkariko orrietan … Obamak Siriaren aurkako erasorik “oraindik” ez dagoela esan berri du, NBEk bide diplomatikoak armak baino eraginkorragoa direla gaineratu …

Gaur hitza eman, bihar haizeak eraman. Ikusiko da. Bitartean sufrimendua pairatzen eta etorkizun ezjakinean bizi den Herri siriarrak eguneroko bizimoduarekin hala nola jarraituko du. 

Irratiaren beste aldean, galdetzen diot neure buruari: Noiz agertuko ote da Lorenzo jauna grisa oihu batez izutzeko? Noiz bizia nahiei nagusituko zaien eguna? Noiz altxatu eta berri onak ailegatuko diren eguna? Noiz grisa kolore?